Güncel Patoloji Dergisi
2018, Cilt 2, Ek Sayı
EPS239(593 - BRUNNER BEZ HAMARTOMU
Gastrointestinal Patoloji
1 Tunceli Devlet Hastanesi
GİRİŞ
Brunner bez hamartomu (BGH), ilk olarak 1876 yılında tanımlanan nadir bir tümördür. BGH, brunner bezlerin fibröz doku, düz kas ve adipö dokunun yanında duktus ve inflamatuar infiltrasyonun da eşlik ettiği hiperplastik proliferasyonu olarak tanımlanmaktadır. Duodenal lezyonların %5?ini oluşturmaktadır. Sıklıkla 5. ? 6. dekatlarda görülmektedir. Cinsiyet ve ırk ayrımı yoktur. Lezyonlar sıklıkla küçük boyutlarda olduğundan asemptomatik ve insidental olarak izlenmesine rağmen, obstrüksiyon, postprandial ağrı, kanamaya da neden olabilmektedir. Ek sık duodenal ampulla (%57) yerleşimlidir. Pilorda %5 oranında izlenmektedir. 27 vakalık bir seride %70 vakada bulbusta yerleşim izlenmiştir. Boyut olarak 1-9 cm arasında boyutlarda ve saplı olarak görülmektedir. Displazi brunner bez tümörlerinde izlenmemiştir.
Etyoloji net olarak bilinmemesine rağmen, patogenezinde hipoklorhidri hipotezi, pankreatit ilişkili hipotez, inflamasyon tabanlı hipotez olmak üzere 3 temel hipotez hala tartışma konusu olmaktadır.
Brunner bez hamartomu submukozal kitle olması nedeni ile endoskopik mukozal biopsi sonucu ile tanısal olmamaktadır. EUS ve BT tanısa yardımcıdır.
VAKA
Kabızlık şikayeti ile polikliniğe başvuran 60 yaşında erkek hastaya yapılan endoskopi ve kolonoskopi sonucu mide antrumda polip izlenmiş. Materyale yapılan incelemede foveolar epitel ile döşeli mukoza altıntan başlayan, lenfosit ve eozinofillerden oluşan inflamatuar infiltratın eşlik ettiği, fibröz septalar ile lobüller oluşturan, nükleusu bazalde yer alan geniş stoplazmalı hücrelerin oluşturduğu Brunner bezlerinden oluşan nodüler özellikte polipoid lezyon izlenmiştir. Polibin zemininde düz kas proliferasyonu dikkati çekmiştir. Polibin yüzeyinde erozyon izlenmiştir. Histopatolojik inceleme sonucu vakaya Brunner bez hamartomu tanısı verilmiştir.
TARTIŞMA
Primer duodenal tümörler oldukça nadirdir ve tüm gastrointestinal tümörlerin %1?inden azını kapsamakta ve benign tümörleri tüm ince barsak tümörlerinin %16?sını oluşturmaktadır. Brunner bez hamartomu, ilk olarak 1876 yılında tanımlanan nadir bir tümördür. En sık duodenal ampulla (%57) yerleşimlidir. Pilorda %5 oranında izlenmektedir.
Doğru bir tanı için endoskopi ve EUS kullanılmalıdır. Kesin tanı eksizyon materyalinin histopatolojik değerlendirmesi ile konulmaktadır. Brunner bez hiperplazisi ve hamartomu ayırıcı tanısı yapılması gerekmektedir. Brunner bez hiperlazisinde lezyonlar <5mm, soliter ya da multiple olurken, Brunner bez hamartomunda lezyon >5mm ve tektir. Brunner bez hiperplazisinde yüzeyde kapsül olmaması, asinüs yerleşim düzeni, düz kas, adipö doku, paneth hücreleri, mukozal bez, hücresel atipinin olmaması, lezyonun hamartom olarak isimlendirilmesine yol açmaktadır. Ayırıcı tanıda leiomyoma/leiomyosarkom, adenomlar, lipomlar, Peutz-Jeghers sendromu, adenokarsinoma, karsinoidler, lenfomalar, GİST, pankreatik veya ampuller neoplazmlar gibi duodenal kitle yapan lezyonlar düşünülmelidir. Anahtar Kelimeler : Brunner, hamartom, hiperplazi
GİRİŞ
Brunner bez hamartomu (BGH), ilk olarak 1876 yılında tanımlanan nadir bir tümördür. BGH, brunner bezlerin fibröz doku, düz kas ve adipö dokunun yanında duktus ve inflamatuar infiltrasyonun da eşlik ettiği hiperplastik proliferasyonu olarak tanımlanmaktadır. Duodenal lezyonların %5?ini oluşturmaktadır. Sıklıkla 5. ? 6. dekatlarda görülmektedir. Cinsiyet ve ırk ayrımı yoktur. Lezyonlar sıklıkla küçük boyutlarda olduğundan asemptomatik ve insidental olarak izlenmesine rağmen, obstrüksiyon, postprandial ağrı, kanamaya da neden olabilmektedir. Ek sık duodenal ampulla (%57) yerleşimlidir. Pilorda %5 oranında izlenmektedir. 27 vakalık bir seride %70 vakada bulbusta yerleşim izlenmiştir. Boyut olarak 1-9 cm arasında boyutlarda ve saplı olarak görülmektedir. Displazi brunner bez tümörlerinde izlenmemiştir.
Etyoloji net olarak bilinmemesine rağmen, patogenezinde hipoklorhidri hipotezi, pankreatit ilişkili hipotez, inflamasyon tabanlı hipotez olmak üzere 3 temel hipotez hala tartışma konusu olmaktadır.
Brunner bez hamartomu submukozal kitle olması nedeni ile endoskopik mukozal biopsi sonucu ile tanısal olmamaktadır. EUS ve BT tanısa yardımcıdır.
VAKA
Kabızlık şikayeti ile polikliniğe başvuran 60 yaşında erkek hastaya yapılan endoskopi ve kolonoskopi sonucu mide antrumda polip izlenmiş. Materyale yapılan incelemede foveolar epitel ile döşeli mukoza altıntan başlayan, lenfosit ve eozinofillerden oluşan inflamatuar infiltratın eşlik ettiği, fibröz septalar ile lobüller oluşturan, nükleusu bazalde yer alan geniş stoplazmalı hücrelerin oluşturduğu Brunner bezlerinden oluşan nodüler özellikte polipoid lezyon izlenmiştir. Polibin zemininde düz kas proliferasyonu dikkati çekmiştir. Polibin yüzeyinde erozyon izlenmiştir. Histopatolojik inceleme sonucu vakaya Brunner bez hamartomu tanısı verilmiştir.
TARTIŞMA
Primer duodenal tümörler oldukça nadirdir ve tüm gastrointestinal tümörlerin %1?inden azını kapsamakta ve benign tümörleri tüm ince barsak tümörlerinin %16?sını oluşturmaktadır. Brunner bez hamartomu, ilk olarak 1876 yılında tanımlanan nadir bir tümördür. En sık duodenal ampulla (%57) yerleşimlidir. Pilorda %5 oranında izlenmektedir.
Doğru bir tanı için endoskopi ve EUS kullanılmalıdır. Kesin tanı eksizyon materyalinin histopatolojik değerlendirmesi ile konulmaktadır. Brunner bez hiperplazisi ve hamartomu ayırıcı tanısı yapılması gerekmektedir. Brunner bez hiperlazisinde lezyonlar <5mm, soliter ya da multiple olurken, Brunner bez hamartomunda lezyon >5mm ve tektir. Brunner bez hiperplazisinde yüzeyde kapsül olmaması, asinüs yerleşim düzeni, düz kas, adipö doku, paneth hücreleri, mukozal bez, hücresel atipinin olmaması, lezyonun hamartom olarak isimlendirilmesine yol açmaktadır. Ayırıcı tanıda leiomyoma/leiomyosarkom, adenomlar, lipomlar, Peutz-Jeghers sendromu, adenokarsinoma, karsinoidler, lenfomalar, GİST, pankreatik veya ampuller neoplazmlar gibi duodenal kitle yapan lezyonlar düşünülmelidir. Anahtar Kelimeler : Brunner, hamartom, hiperplazi