GİRİŞ: Vücudun çok çeşitli bölgelerine jel dolgu madde uygulaması; kısa süren, ağrısız, kolay işlemler olduğu için günümüzde popülerliği giderek artan kozmetik bir işlemdir. Bu amaçla kalıcılık süresi değişken olabilen kollajen, hyalüronik asit, kalsiyum hidroksiapetit, parafin, silikon jel, poliakrilamid hidrojel, polialkilimid jel v.b kullanılabilmektedir. Bu olgu sunumları ile bu konudaki farkındalığı artırmak ve tanısal süreci kolaylaştırmak amaçlanmıştır.

OLGU1: Müsinöz kistadenom nedeniyle subtotal pankreatektomi öyküsü ve diabetes mellitus tanısı bulunan, bacaklarda lekelenme şikayeti ile hastaneye başvuran 51 yaşınndaki kadın hastanın bacak lezyonlarına lipodermatoskleroz, nekrobiasis lipoidica diabeticorum, morfea, reaktif skleroz, sarkoidoz, dermatofibrom, dermatofibrosarkoma protüberens ön tanıları ile biyopsiler yapılmıştır. Materyallerin histopatolojik incelemesinde; bazofilik homojen bir yabancı materyalin bulunduğu ve bunun etrafında yabancı cisim tipi granülomun varlığı izlenmiştir. Hastanın 6 ay önce ayak bileklerine jel dolgu yaptırdığı öğrenilmiştir. Literatür araştırması sonrasında izlenen yabancı materyalin poliakrilamid jel ile uyumlu olduğu düşünülmüştür ve lezyonlar “poliakrilamid jel dolgu maddesi granülomu” olarak değerlendirilmiştir.

OLGU2: 2015 yılında silikon meme protezi ve poliamid hidrofilik jel dolgu maddesi enjeksiyonu yapılan ve memede ağrı, akıntı şikayetleri ile başvuran 38 yaşında kadın hastada yapılan USG’de implant komşuğunda yoğun içerikli sıvı koleksiyonu saptanmıştır. İmplantın çıkartılması ve abse drenajı sırasında implantın bütünlüğünü koruduğu, akıntının implanta ikincil gelişen kapsül dokusu dışından kaynaklandığı tespit edilmiş; bu reaksiyonun daha önce uygulunan hidrofilik jel dolgu maddesine karşı geliştiği düşünülerek yapılan biyopsi materyalinin histopatolojik incelenmede; silikon implant çevresindeki kalın kapsül içinde çok yoğun histiyositler ve diğer alanlarda serbest bazofilik materyal ve yabanci cisim tipi hücreler gözlenmiştir.

SONUÇ: Yaygınlaşan kozmetik uygulamalarda çok çeşitli maddelerin neden olduğu çeşitli yabancı cisim tipi reaksiyonlar ile karşılaşılabilmektedir. Enjekte edilen materyal her zaman bilinemeyebilir. Bu maddelerden biri olan poliakrilamid jel rutin H-E boyalı kesitlerde homojen bazofilik müsin benzeri bir görünüme sahiptir. Dolgu maddesi granülomu/”filler” granülom olarak da isimlendirilen ve ayırıcı tanısında çok çeşitli granülomatöz inflmasyonun bulunduğu bu durum bilindiği taktirde tanısal süreç kolaylaşmaktadır.