Güncel Patoloji Dergisi 2018 , Vol 2 , Num 2
Gastrointestinal Graft versus Host Hastalığı?nda klinik ve patolojik gradeleme: AÜTF deneyimi
Sonay Kuş Öztürk 1 Berna Savaş 1 Meltem Kurt Yüksel 2 Elif İnce 3 Mehmet Ertem 3 Arzu Ensari 1
1 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı, 2 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Hematoloji Bilim Dalı, 3 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Bilim Dalı

Özet

AMAÇ

Gastrointestinal sistem Graft versus Host Hastalığı (Gİ-GVHH) patolojide tanı ve ayırıcı tanı güçlüğü yaşanan ve klinikopatolojik korelasyona ihtiyaç duyulan alanlardan birisidir. Çalışmamızın amacı, GVHH?nın Gİ sistem tutulum paternlerini belirlemek ve patolojik derecelendirmenin klinik verilerle korelasyonunu araştırmaktır.

GEREÇ VE YÖNTEM

2005-2017 yılları arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi?nde multipl endoskopik biyopsiler ile Gİ-GVHH tanısı almış 164 olgu çalışmaya dahil edilmiştir. Biyopsiler Lerner tarafından tanımlanmış olan gradeleme kriterlerine göre grade 1 ve 4 arasında patolojik olarak derecelendirilmiş ve GİS tutulum paternleri belirlenmiştir. Hastaların klinik bilgileri ve klinik GVHH derecelerine hastane veri tabanından ulaşılmıştır. Klinik veya morfolojik olarak şüphe duyulan 62 hastada immünhistokimyasal olarak CMV varlığı araştırılmıştır. İstatistiksel olarak Ki-kare, Mann Whitney U ve Spearman rank korelasyon testleri kullanılmış, p<0.005 olan değerler anlamlı kabul edilmiştir.

BULGULAR

Olgulara ait toplam 480 biyopsi dağılımı: 44 (%26.8) özofagus, 90 (%54.9) mide, 91 (%55.5) duodenum, 20 (%12.2) terminal ileum, 32 (%19.5) sağ kolon, 83 (%50.6) sol kolon, 115 (%70.1) rektum şeklindedir. Hastalığın alt GİS'i (118, %71.9), üst GİS'e (91, %55.4) göre daha sık olarak tuttuğu (p<0.0001), üst GİS'de özofagustan duodenuma doğru sıklığın arttığı (p<0.0001) saptanmıştır. Hastalığın patolojik derecesi, alt GİS?de üst GİS?e göre daha yüksek (p=0.003) olup, üst GİS'de en şiddetli olarak duodenumda (p=0.021) izlenmektedir. Ancak alt GİS lokalizasyonlarında patolojik derece açısından anlamlı farklılık saptanmamıştır. Patolojik derece yükseldikçe hastalığın birden fazla lokalizasyonda görülme sıklığının anlamlı olarak (p<0.0001) arttığı gözlenmiştir. Hastalığın histolojik ve klinik gradeleri arasında zayıf pozitif korelasyon saptanmıştır (r=0.316, p=0.001).

SONUÇ

Çalışmamızda geniş bir vaka serisinden elde edilen sonuçlar, Gİ-GVHH?nın daha sık ve şiddetli olarak alt GİS'i etkilediğini, bu nedenle pratik tanısal yaklaşımda öncelikle rektosigmoid bölge biyopsilerinin tercih edilmesinin gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu olgularda, klinik grade ile korelasyon göstermesi ve hastalığın yaygınlığı konusunda ipucu vermesi nedeniyle patolojik gradelemenin uygulanması önem taşımaktadır.