Güncel Patoloji Dergisi 2017 , Vol 1 , Num 3
ETİK DEĞERLERE UYGUN BİR PATOLOJİ PRATİĞİ İÇİN NE YAPMALIYIZ?
Havva Solak Özşeker1, Alp Usubütün2, İlknur Türkmen3, Leyla Memiş4, Mehmet Uhri5, Özay Gököz2, Türkan Rezanko6
1Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eah, Muğla
2Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı, Ankara
3İstanbul Medipol Üniversitesi Patoloji Anabilim Dalı, İstanbul
4Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı, Ankara
5İstanbul Halkalı Kanuni Sultan Süleyman Eah Patoloji Bölümü, İstanbul
6İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Patoloji Anabilim Dalı, İzmir

Özet

Amaç: Ülkemizde patoloji pratiğinde hem geleneksel olarak hem de yeni gelişmelerin getirdiği bir çok etik sorun alanı bulunmaktadır. Ana hedefimiz etik değerlere uygun bir patoloji pratiği sağlamak için sorun alanlarının saptanması ve tartışmaya açılması amacıyla farkındalık oluşturulması ve gündeme getirilmesidir.

Gereç ve yöntem: PDF etik komisyon üyeleri ve gönüllü patologlar rutin patoloji pratiğinde karşılaşılan problemleri sosyal medya aracılığıyla tartışmış, sorun alanlarını saptamış ve çözüm önerileri kaydedilmiştir.

Bulgular: Saptanan sorun alanları sırasıyla belirlenmiştir. 1-Çalışanlar arası iletişim. 2- Konsültasyon sürecinde yaşanan sorunlar, PDF Etik Komisyonunca oluşturulan “Patoloji Uygulamalarında Konsültasyon Etiği Yönergesi” ne uyumun az olması ve güncel değişikliklerin bulunmaması. 3- Patoloji raporunun “fikri mülkiyet hakları” konusunda patoloğun yasal durumunun belirsizliği. 4- Yeni teknoloji alanları ve firmalarla ilişkilerimizin düzenlenmesinde olan etik sorunlar. 5- Özel laboratuvarlarda patoloji uzmanı hekim emeğinin ve saygınlığının korunması ile ilgili sorunlar 6- Patoloji materyalinin araştırmalarda kullanılmasına yönelik “etik onay” verilmesi ile ilgili bilimsel çalışmaların yapılmasının zorlaşması. 7- Araştırma, tez vb yapma konusunda bölüm içi sınırlamalar. 8- Makroskopi, otopsi ve dermatolojik görünüm resimlerinin sosyal medyada kullanımı ve hasta gizlilik ilkelerinin ihlali. 9- Histokimyasal ve immünohistokimyasal boyamaların gereksiz kullanımı ve sağlık maliyetini artması. 10- Patolojide yapılan hataların tartışılması yoluyla hata yapılmasının önlenmesi konusunda yaşanan sorunlar.

Sonuç

Patolog mesleğini icra ederken hastaya sahip değildir. Ancak “hastanın sağlığı ilk düşüncem olacaktır” ilkesi ile hareket etmelidir. Patoloğun sorumlu olduğu 3 ana grup mevcuttur; Hasta, iş arkadaşları-meslek ve toplum. Standart etik yaklaşımların ve etik kodların oluşturulabilmesi için yaşanan sorunlar ortaya koyulmalı, tartışılmalı ve çözümler üretilmelidir. Bunun için federasyon bünyesinde bir danışma hattı ve bu konuların konuşulduğu etik komisyonlar oluşturulmalıdır. Sorunların tespiti ve tartışılması için gönüllü olan yurt içi ve yurt dışında çalışan tüm patoloji uzmanlarının katkıları gerekmektedir.