Güncel Patoloji Dergisi
2018, Cilt 2, Ek Sayı
PB002(24) - İmmunokompetan Bireylerde Safra Kesesi Sistoisosporiazisi-12 olguda klinikopatolojik inceleme
Hepatobilier ve Pankreas Patoloji
1 Sağlık Bakanlığı İstanbul Beykoz Devlet Hastanesi Patoloji Bölümü
2 Sağlık Bakanlığı İstanbul Beykoz Devlet Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü
Amaç: İmmunokompetan bireylerde safra kesesinde Sistoisospora belli enfeksiyonunun insidansını ve klinikopatolojik özelliklerini araştırmak
Gereç ve yöntem: 2012 Ocak-2018 Temmuz arasında Beykoz Devlet Hastanesi Patoloji Bölümü arşiv materyali arasından aynı uzmanın incelediği 656 safra kesesine ait H&E boyalı parafin blok kesitlerinin taranması sonucunda 12 kesede sistoisosporiazis saptandı. Pozitif bloklara PAS/AB pH 2,5, dPAS, Grocott Methenamine Silver boyaları yapıldı. Ayrıca bilgisayar kayıtlarından klinik ve laboratuar bulguları gözden geçirildi.
Bulgular: İmmunokompetan bireylerde safra kesesinde Sistoisospora belli enfeksiyonu insidansı % 1,83, kadın: erkek oranı 3:1, yaş aralığı 20-59, yaş ortalaması 42,25 bulundu. Klinikte taş (n:6), polip (n: 4) ve taşla birlikte polip (n: 2) tanıları ile kolesistektomi kararı alınmıştı. Mikroskopik incelemede ek olarak adenomyoma (n:4), kolesterol polibi (n:4), pilorik metaplazi (n: 4), intestinal metaplazi (n:2), hafif displazi (n:2), reaktif hiperplazik lenf düğümü (n:2) saptandı. Parazit miktarı az (n:8), orta (n:2) ve yoğun (n:2) olarak, eşlik eden inflamasyon hafif (n:8), orta (n:4), yoğun (n:0) olarak derecelendirildi. İnflamasyonda mononükleer iltihap hücreleri hakimdi, 2 olguda ek olarak eozinofil lökositler de görüldü.
Sonuç: Sistoisospora belli, bütün dünyada görülen, özellikle tropikal/ subtropikal bölgelerde turist diaresine neden olan, zorunlu intrasellüler bir protozoadır. Ookistlerinin, ağızdan alınmasının ardından ince barsakta enfektif hale gelerek kendini sınırlayan diareye neden olduğu, bağışıklık sistemi bozuk bireylerde ise diarenin uzayarak daha zor tedavi edilen bir hal aldığı bilinmektedir. Son yıllarda parazitin barsak dışı yerleşimi, özellikle de safra kesesinde enfeksiyon yapmasıyla ilgili sporadik olgular bildirilmekte iken sadece bağışıklığı yetersiz hastalarda değil, kolesistit veya polip nedeniyle opere edilen immunokompetan bireylerin safra keselerinde görüldüğüne dair yayınlar çıkmaya başlamıştır. Çoğu olguda sayılarının az olması nedeniyle dikkatten kaçan organizmaların saptanması için öncelikle patoloğun parazitin morfolojisini bilmesi ve büyük büyütme ile tüm yüzey epitelini taraması gereklidir. Şüphelenilen olgularda dPAS boyası tanıyı doğrulamakta yeterli olacaktır. Tanı için gaitada parazit aranması veya PCR gibi yöntemlerden bahsedilmekteyse de bunların pratikte kullanımı zordur. Olgularımızın sadece ikisinde öyküde safra kesesine bağlı yakınmaların dışında barsak problemlerinin bulunması, parazitin genelde konakçı ile bir denge içinde kaldığını düşündürmüştür. Anahtar Kelimeler : safra kesesi, sistoisospora, immunokompetan
2 Sağlık Bakanlığı İstanbul Beykoz Devlet Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü
Amaç: İmmunokompetan bireylerde safra kesesinde Sistoisospora belli enfeksiyonunun insidansını ve klinikopatolojik özelliklerini araştırmak
Gereç ve yöntem: 2012 Ocak-2018 Temmuz arasında Beykoz Devlet Hastanesi Patoloji Bölümü arşiv materyali arasından aynı uzmanın incelediği 656 safra kesesine ait H&E boyalı parafin blok kesitlerinin taranması sonucunda 12 kesede sistoisosporiazis saptandı. Pozitif bloklara PAS/AB pH 2,5, dPAS, Grocott Methenamine Silver boyaları yapıldı. Ayrıca bilgisayar kayıtlarından klinik ve laboratuar bulguları gözden geçirildi.
Bulgular: İmmunokompetan bireylerde safra kesesinde Sistoisospora belli enfeksiyonu insidansı % 1,83, kadın: erkek oranı 3:1, yaş aralığı 20-59, yaş ortalaması 42,25 bulundu. Klinikte taş (n:6), polip (n: 4) ve taşla birlikte polip (n: 2) tanıları ile kolesistektomi kararı alınmıştı. Mikroskopik incelemede ek olarak adenomyoma (n:4), kolesterol polibi (n:4), pilorik metaplazi (n: 4), intestinal metaplazi (n:2), hafif displazi (n:2), reaktif hiperplazik lenf düğümü (n:2) saptandı. Parazit miktarı az (n:8), orta (n:2) ve yoğun (n:2) olarak, eşlik eden inflamasyon hafif (n:8), orta (n:4), yoğun (n:0) olarak derecelendirildi. İnflamasyonda mononükleer iltihap hücreleri hakimdi, 2 olguda ek olarak eozinofil lökositler de görüldü.
Sonuç: Sistoisospora belli, bütün dünyada görülen, özellikle tropikal/ subtropikal bölgelerde turist diaresine neden olan, zorunlu intrasellüler bir protozoadır. Ookistlerinin, ağızdan alınmasının ardından ince barsakta enfektif hale gelerek kendini sınırlayan diareye neden olduğu, bağışıklık sistemi bozuk bireylerde ise diarenin uzayarak daha zor tedavi edilen bir hal aldığı bilinmektedir. Son yıllarda parazitin barsak dışı yerleşimi, özellikle de safra kesesinde enfeksiyon yapmasıyla ilgili sporadik olgular bildirilmekte iken sadece bağışıklığı yetersiz hastalarda değil, kolesistit veya polip nedeniyle opere edilen immunokompetan bireylerin safra keselerinde görüldüğüne dair yayınlar çıkmaya başlamıştır. Çoğu olguda sayılarının az olması nedeniyle dikkatten kaçan organizmaların saptanması için öncelikle patoloğun parazitin morfolojisini bilmesi ve büyük büyütme ile tüm yüzey epitelini taraması gereklidir. Şüphelenilen olgularda dPAS boyası tanıyı doğrulamakta yeterli olacaktır. Tanı için gaitada parazit aranması veya PCR gibi yöntemlerden bahsedilmekteyse de bunların pratikte kullanımı zordur. Olgularımızın sadece ikisinde öyküde safra kesesine bağlı yakınmaların dışında barsak problemlerinin bulunması, parazitin genelde konakçı ile bir denge içinde kaldığını düşündürmüştür. Anahtar Kelimeler : safra kesesi, sistoisospora, immunokompetan